Majoro ayaka Abasilimu; na bo bayirega Abanyamishanana; hanyuma Ildefonsi Mutembe ayiranga kwa Bitugangando, mu Nyakibanda.

155   Inyumba isanga inzira iyo igenda,

      Nti: Iya rubumbuza mu muhanda,

      Ndavuga ingurube batagereranya

      Iya rudacishwa amayira asanzwe

      Si inyamaswa ni ikirunga

160   Uyibona iseduka mu isayo

      Ugahuga ibyitwa gutangara,

      Ukabura ukwo isa ugatayo utwatsi!

      Jye nayobonye ukwo nayibwiwe

      Umunsi irangwa impera y’igihugu

165   Igaca rubanda umukendero

      Iturutse ahantu nje kubabwira.

      Majoro agambiriye Abasilimu

      Ati: “Mwe mutunze ingurube zacu,

      Murazirunde muzinyereke

170   Ntore iy’urucece yijihije

      Izazimanwa ibirori byaje!”

      Baranasigana abahungu,

      Bati: “Dore kwishwa imirimo ngibi!

      Kuba abasilimu bo mu magote

175   Ibyo biragaragara ntibigihishwa!

      Turakubwira gahwa mu rwondo:

      Abadusirimukanye mu bwenge,

      Benda ingurube bareka igote!

      Bagumana isunzu benda isake!

180   Ingofero zacu barazitinya

      Amagi aho atewe barakukumba.

      Ukwo baduhenda turihoera

      Baraturyamira tubireba!

      Baba injajanganya bakuryarya!

185   Ukwo batunnyega ngo turafurebye,

      Amata zihumuje bagateka.

      Imineke bayimaze mu gihugu

      Bakayisomeza aho n’inzagwa,

      Ibyo Umunyarwanda yarabiziraga

190   None wibareka, nibaze:

      Na bo barunde barazitunze!

      Ntugakangwe na karavati

      Abanyamishanana baraziturusha.”

      Majoro ngo abyumve avunya Abatutsi,

195   Arabibabwira bagwa mu kantu!

      Barigunga umwanya munini

      Aho bigeze bati: “Uwabimubwiye

      Yanze Umwami, aradupfuruye,

      Abuza ko isunzu riduhishira!”

200   Mutara ni bwo ahamagaye imishanana

      Yo n’amagote biba uruvange,

      Ati: “Uyu Muzungu reka azitwake

      Nta mugayo zituruka iwabo!

      Dore inka zanyu nazibaka,

205   Mwazirunda nta mahane,

      Kuko mwazigabiwe na twe!

      Ngaho mwishakemo inkuke!

      Uwayiturusha agure aba bantu!

      Uwo byaturukaho ayidukinze,

210   Byamukoraho mubikinisha!”

      Bati: “Erega ingurube ni ibihumbi!

      Turazitunze tuba tukuroga!

      Nyamara iyaruta izo mu Rwanda

      Iyo uwo Muzungu twumva ashaka,

215   Itungwe na nde wo kuyitanga?

      Kuko ingurube iryoha cyane,

      Ikaba tutareka ko iba umucanda!”

      Umwami ati: “Reka mwidutinza!

      Aba b’ibigoma barazitunze!”

220   Akebuka Semutwa na Mutembe: (8)

      Bajya mu ruhando aho mu bahungu

      Abahata ijisho bashya igitutu!

      Arabyitaza Semutwa ariko,

      Ati: “Nta ngurube ngira mba nkuroga!

225   Narazihumbye nkiri umuntu!

      Narazitsembye nkijya kubyibuha

      Insigazwa yazo nimundebe.”

      Ni bwo Mutembe amwanzuranije,

      Ati: “Reka abeshye Umwami mwumve!

230   Ubwo duheruka kuza i Save,

      Nta bwo wishe ingurube ikuruta?

      Nta n’urwandiko waturatiye

      Rw’Umuzungu utuye i Rubona

      Rw’ukwo utunze ingurube z’iwe,

235   None ucurikiranye izo ndahiro?”

      Sendashonga agira Mutembe (9)

      Ati: “Urasesereza ibirego cyane!

      Aho yazirazaga se uhavuze utyo,

      Abanyazi bahatumwe zigashirayo,

240   Twabigira dute ku itariki? (10)

      Jya uhakoza agatima wibwire,

      Wibuke guhina amagambo!

      Ahubwo va ku giti dore umuntu:

      Bwira Umwami interuro yawe

245   Yo kuba uri inganza-marumbo!

      Ingurube z’ibicece z’ubwoko,

      Uzifite yivamo nk’inopfu!”

      Umwami abyendera mu kirere,

      Ati: “Erega ni ukuri ko Mutembe!

250   Gira uturangire izidutunga,

      Ubwoko bwazo aho wabusanze?”

      Undi ati: “Iyo ubimbaza utyo tukiza,

      Mba nabirangije kare kose!

      Ndabikubwira usange ari ukwo!

255   Ubwo ugarukiye mu Nyakibanda,

      Nta Mupadiri wahasanze?

      Ubumiramize aburusha Rubanda,

      Akaba ari jyewe umunyura heza!

      Nta bwo agereranywa mu mubyimba:

260   Izina yahawe ry’ubwo bwema,

      Bitugangando riramukwiye! (11)

      Nguwo utunga izirema ibondo!

      Nguwo utanga izihaga umuntu!

      Nguwo uwagukiriza abantu,

265   Akabaha inkuke y’uyu munsi!”

      Mutara ati: “Ngiyo yewe inama!”

      Ahuta asanga Majoro mu nzu,

      Ati: “Iyo washakaga ubu nzi aho iri,

      Ni ukwo itunzwe n’abadatorwa, (12)

270   Kuyikomeraho nkabibakeka.

      Nyamara wanditse nk’ibaruwa,

      Nkayiha umuntu akayigabana,

      Ari wowe ndabona ko byashoboka!”

      Majoro abyumvise arahuta.

275   Yaka wino ashyira ku meza,

      Araruziringa afunga bahasha,

      Baruha umuntu ngo ahutere,

      Ajye Nyakibanda shishi itabona

Kwenda “Indyohesha-birayi!”